نقد مناقب نامه های مولوی بر اساس منابع دست اول

منابع دست اول، سرچشمه افکار مولویّه است و مناقب نامه از طرفی ناظر بر کیفیت درک و دریافت مخاطبان و مریدان است و از طرف دیگر در حکم راهنمایی برای آثار مذکور است که نویسندگان منقبت نامه ها به آنها چشم داشته اند؛ سلطان ولد، ضمن طرح مباحث عرفانی به بیان وقایع جزئی و کلّی زندگی مولویّه می پردازد، به علاوه از دست آوردهای خود در زمینه ی گسترش مولویّه و تلاش برای ایجاد یک نهضت و ایدئولوژی مستقل بر اساس گفته های مولانا یاد می کند، او شهرت بزرگان این فرقه را مرهون تلاش های خود می داند؛ گفته های او درباره ی زند گی مولویّه تا حدّی دور از اغراق است. سپهسالار قدمی فراتر می نهد و در جزئیات مطالب عرفانی دقیق تر می شود،گاهی به موضوعاتی اشاره می کند که رسیدن به آنها نیازمند مطالعه ی بیشتر در آثار مولانا است اما در مورد تاریخ مولویّه بعضی وقایع را نقل می کند و از نقل بعضی اخبار مولویّه خودداری کرده و در مواردی نادر تاریخ رویدادها را ثبت کرده است، توجه او از بین منابع دست اول بیشتر به کتاب فیه ما فیه مولانا است و از کلیات شمس و مکتوبات مولانا کمتر بهره برده است. افلاکی در شرح جزئیات وقایع و اتفاقات مولویّه تلاش بیشتری کرده است که گاهی به اغراق و بیان کرامات دور از عقل می انجامد اما در عین حال گفته های او اهمیت چشم گیری درباره ی تاریخ مولویّه دارد و گاهی محققان به گفته های او تاحدی اکتفا کرده اند که بعضی ناگفته ها ی او را جزئی از منابع دست اول به شمار می آورند، اثر او در حکم مرجعی برای آثار دست اول به شمار می رود که به وسیله ی آن بسیاری از شخصیت ها را می توان شناخت به علاوه در ثبت تاریخ رویدادها دقت بیشتر کرده است؛ در زمینه ی مباحث عرفانی به نقل قول های مستقیم از مولانا و شمس اکتفا کرده است